Geçmişten Günümüze Kafkasya Mukavemet Hareketleri

Judeo-Hristiyan medeniyetinin varisleri olan (Batı) Avrupalıların Rönesans ve Reform hareketleri sonrası başlattıkları coğrafî keşiflerle birlikte Haçlı Seferleri'nin yeni bir versiyonu olan sömürgecilik faaliyetlerine giriştikleri dönemde, Bizans'ın Müslüman Türkler tarafından yıkılmasının ardından Ortodoks Hristiyanlığın hamisi konumuna gelen Ruslar ise bugün Avrasya adı verilen coğrafyada nüfuzlarını giderek artırmaktaydı. Sıcak denizlere açılma stratejisini millî dava haline getiren Rus imparatorluğunun bu kadim hedefine ulaşabilmesi için bertaraf etmesi gereken engellerden biri de, geçit vermez dağlarıyla maruf Kafkas ülkesiydi. Bu nedenle farklı coğrafyalardaki dindaşları, Batılı güçlerin modern Haçlı seferlerine maruz kalan Kafkas halkları da benzer bir kaderi, tarihte Moğol istilasına benzer bir işgal hareketine girişen Rusların eliyle yaşamak durumunda kaldılar. Müslüman (Sünnî) âleminin siyasî otoritesini temsil eden hilafet makamını elinde bulunduran Osmanlı Devleti'nin uzun zamandır gerileme devrinde oluşu ve Hristiyan devletlerle giriştiği savaşlarda yenilerek hâkimiyetinde bulunan toprakların önemli bir kısmını kaybetmesi, özellikle 19. yüzyılda bu coğrafyalarda yaşayan Müslüman halkların kendi ülkelerini sömürgecilerden kurtarmak ve yitirilen İslâmî devlet nizamını yeniden tesis edebilmek için kendi imkânlarıyla mukavemet hareketleri örgütlemelerini mecburî kıldı. Bunların en somut örneklerinden birisi de Kafkasya'da ortaya çıkan direniş hareketleri oldu.